بسیاری از تجهیزات بزرگ مستقیماً از خطوط ولتاژ بالا تغذیه می‌شوند. این خطوط بسیار از ولتاژ 24ولت متداول در PLC یا 220 ولت بزرگتر است. 380 ولت AC تقریبا در همه صنعت فراگیر است و برای کنترل و راه‌اندازی انواع تجهیزات نظیر الکتروموتورها استفاده می‌شود. این ولتاژ باید بطور الکتریکی از ولتاژ استاندارد 24 یا 220 ولت جدا شوند. برای ایجاد این ایزولاسیون از کنتاکتورها استفاده می‌شود. کنتاکتورها به ولتاژ 24 ،110 یا 220 ولت برای تحریک کویل مغناطیسی نیاز دارند که باعث بسته‌شدن کنتاکت‌ها و قطع و وصل یک ولتاژ بزرگتر خواهد شد. در این مقاله قصد داریم تا ” نحوه نصب کنتاکتور” را بررسی کنیم. اگر می‌دانید که کنتاکتور چیست، ادامه مقاله را بخوانید….
نحوه نصب کنتاکتور
در ادامه و در 8 مرحله نحوه نصب کنتاکتور را بررسی خواهیم کرد:
مرحله1، انتخاب کنتاکتور
ابتدا لازمست تا کنتاکتور مناسب را با توجه به 3 پارامتر زیر انتخاب کنیم:
- ولتاژ موجود برای تحریک بوبین کنتاکتور
- جریان مورد نیاز بار که در خروجی کنتاکتور وصل می‌شود
- ولتاژ مورد نیاز که به کنتاکت‌ها وصل می‌شود
چنانچه قصد استفاده از کنتاکتور برای بار موتوری دارید، می‌توانید از جداول مربوطه در لینک زیر استفاده کنید:
مرحله2، مطالعه راهنمای نصب کنتاکتور
پس از انتخاب کنتاکتور، لازمست تا راهنمای نصب آن را مطالعه و ورودی A1,A2 را برای سیم‌کشی ولتاژ تحریک بوبین پیدا کنیم. همچنین بعضی کنتاکتورها ممکن است علاوه بر 3 کنتاکت L1,L2,L3 که برای اتصال سه‌فاز مورد استفاده قرار می‌گیرد، کنتاکت‌های اضافی مانند NO یا NC یا هر دو را داشته باشد.
مرحله3، بررسی کنتاکت کمکی
وجود یا عدم وجود کنتاکت کمکی را بررسی می‌کنیم. بعضی کنتاکتورها ممکن است دارای کنتاکت کمکی داشته باشند یا به‌عنوان یک تجهیز جانبی قابل خریداری باشد. از این کنتاکت می‌توانیم در مدار فرمان استفاده کنیم.
مرحله4، آماده‌سازی
کنتاکتور را روی ریل نصب کنید و سیم‌های قدرت و تحریک را به کنتاکتور برسانید. سیم‌ها شماره‌گذاری کنید تا بعدا عیب‌یابی تابلو راحت‌تر باشد. همچنین از قطع بودن برق تابلو مطمئن شوید.
مرحله5، آماده‌سازی سیم‌ها
روکش سیم‌ها و کابل‌ها را با ابزار مناسب به اندازه حداکثر 1.5 سانتی‌متر بردارید. اگر سیم/کابل انتخاب شده از نوع رشته‌ای است، به خوبی رشته‌ها را به هم بتابانید و از عدم وجود رشته آزاد مطمئن شوید. در مرحله آخر لازمست تا با انتخاب سرسیم و ابزار مناسب، سیم‌ها را سرسیم بزنیم.
مرحله6، برقراری اتصالات
با یک پیچ‌گوشتی مناسب، پیچ‌های ورودی را باز کرده و سیم‌ها داخل ترمینال گذاشته و پیچ را محکم می‌کنیم. نکات زیر را مدنظر داشته باشیم:
- فقط قسمت هادی سیم باید داخل ترمینال باشد و روکش سیم یا روکش سرسیم نباید وارد ترمینال شود.
- فشار بیش از حد به پیچ وارد نکنید. با فشار زیاد ممکن است پیچ دچار ترک شده یا رزوه مهره معیوب شود و در زمان راه‌اندازی با ضربه‌های کنتاکتور پیش شل شود و اتصال قطع گردد.
توجه: کنتاکتور یه کلید است، بنابراین ورودی و خروجی در آن تعریف نمی‌شود. پس ترمینال L یا T می‌تواند ورودی باشد. منتها از آن‌‌جایی که در تابلو معمولا ورودی بالا و خروجی پایین است لذا بهتر است که L1,L2,L3 به‌عنوان ورودی سیم‌کشی شوند و T1,T2,T3 به بار وصل شود.
مرحله7، تحریک کنتاکتور
کنتاکتور را با وصل برق ورودی بوبین تحریک می‌کنیم. در این زمان باید یک صدای “کلیک” شنیده شود. با شنیدن این صدا ولتاژ را قطع می‌کنیم.
مرحله8، اتصال خروجی‌ها
خروجی را همچون مرحله 6 سیم‌کشی می‌کنیم و قبل از راه‌اندازی تابلو اتصالات را مجدد چک می‌کنیم.
نحوه نصب کنتاکتور تکفاز
چنانچه برای مصارف خانگی نیاز به استفاده از کنتاکتور بود، دو انتخاب وجود دارد:
- استفاده از کنتاکتور سه‌فاز: برای ان منظور بهتر است که سه پایه ورودی L1,L2,L3 را به یکدیگر جامپر کنیم و به فاز وصل کنیم و T1,T2,T3 را نیز جامپر کرده و به مصرف‌کننده وصل کنیم. البته می توانیم به‌جای جامپر کردن، نول را هم از کنتاکتور عبور دهیم.
- استفاده از کنتاکتور تکفاز: این مدل از کنتاکتورها در ابعاد یک مینیاتوری بوده و مثل یک رله قدرت عمل می‌کنند.
نحوه نصب کنترل فاز با کنتاکتور
کنترل فاز یکی از تجهیزات حفاظتی در تابلو و از دسته حفاظت ولتاژ است. در مقاله زیر بطور مفصل با این تجهیز و نحوه اتصال آن به کنتاکتور آشنا خواهید شد:
نحوه نصب کنترل بار با کنتاکتور
کنترل بار یکی دیگر از تجهیزات مهم حفاظتی در تابلو برق و از دسته حفاظت جریان است. در مقاله زیر بطور مفصل با این تجهیز و نحوه اتصال آن به کنتاکتور آشنا خواهید شد:
در این آموزش نحوه نصب کنتاکتور را بررسی کردیم. از شما درخواست داریم که با درج نظرات خود ما در تکمیل‌کردن این آموزش یاری کنید.
۶ پاسخ
من این مطلب را در تاریخ ۱۴۰۱/۰۹/۱۳ مطالعه کردم دارای لیسانس ساخت و تولید هستم ولی خیلی به بحث برق از همان زمان دانشگاه علاقه دارم با سختی کار در شرف بازنشستگی هستم در زمینه برق مطالعه می کنم خیلی عالی بود ممنون ای کاش امکام دانلود وجود داشت
ممنون از متخصصین بابت ارائه این راهنمایی و اموزشهای مفید . سلامت و کامیاب و تندرست باشید .
سپاس از اظهار لطف شما
سلام ببخشید میشه یه کنتاکوری رو که به وسیله کنترل فاز و کلید استارت استپ روشن شده رو بخوایم با وسیله یه سیگنال کنترلی دیگه مثل ساعت یا تایمر قطع کنیم در صورتی که از a1 a2 و۱۳ ۱۴ کنتاکتورهم استفاده شده فقط مونده ۲۳ ۲۴ کنتاکتور چجوری باید سیگناال داد که مدار وصل رو قطع کنه؟
سلام. برای فرمان و کنترل کنتاکتور فقط دو پایه A1 و A2 قابل استفاده است و هر تجهیزی که داشته باشید باید به این دو ترمینال فقط وصل بشه
سلام . ممنون از اطلاع رسانی شما